Politikkur
Á hesari síðuni ber til at lesa nakað av tí politikki, sum er viðkomandi fyri føroyska brekøkið – bæði tá tað kemur til altjóða sáttmálar, sum Føroyar eru fevnd av, og politikki, sum er partur av innlendismálum.
Sí eisini eitt yvirlit yvir tær lógir og reglur, sum gera seg galdandi fyri føroyska brekøkið, við at fylgja slóðini niðanfyri.
ST-sáttmálin um rættindi hjá einstaklingum, ið bera brek
EN: The Convention on the Rights of Persons with Disabilities.
Sáttmálin, sum tann 13. desember 2006 varð samtyktur av Sameindum Tjóðum, bleiv viðtikin í Føroyum tann 13. mai 2009.
Sáttmálin hevur til endamál at fremja, verja og tryggja fólki, ið bera brek, øll mannarættindi og grundleggjandi frælsi fullvegis og javnbjóðis, og fremja virðingina fyri teirra viðføddu tign.
Sáttmálin fevnir um tey, sum hava varandi likamlig, sálarlig, vitborin og kenslulig mein, sum í samvirki við ymsar forðingar kunnu forða fyri, at tey til fulnar og á virknan hátt kunnu vera við í samfelagnum á jøvnum føti við onnur.
Sáttmálin staðfestir sostatt rættindi og skyldur mótvegis fólki, ið bera brek.
Heimsmálini fyri burðardyggari menning
Heimsmálini fevna um 17 yvirskipaði mál við tilsamans 169 deilmálum, og fevna hesi í fleiri førum um tey, ið bera brek.
Her eru tað serliga heimsmál 3, um góða heilsu og vælferð, heimsmál 4, um dygdagóða útbúgving og heimsmál 10, um minni ójavna, sum gera seg galdandi fyri brekøkið. Tó eru tað eisini onnur mál, sum gera seg galdandi fyri økið.
Í góðum hondum
Framrokningar vísa, at í ár 2032 verður tørvur á áleið 2.500 starvsfólkum innan landsins kjarnuvælferðartænastur. Partur av hesum kjarnutænastum fevnir um sjúkrahúsverkið og almannaverkið, sum bæði viðkoma giktaøkinum. Í frágreiðingini “Í góðum hondum’ fyriliggur ein røð av uppskotum, sum bøta uppá tann alsamt vaksandi starvsfólkatøvrin, við m.a. at endurskoða og endurhugsa mátan sum summar av tænastunum vera veittar.
- HEILSUFREMJAN
Skotið verður upp, at fleiri miðvís tiltøk verða sett í verk fyri at menna kropsligu heilsuna. T.d. tiltøk, sum betra um møguleikarnar fyri meiri rørslu, tiltøk, sum minka um nýtsluna av ósunnum mati og drykkjum og gera tað lættari og bíligari at velja sunt. Tiltøk sum minka um royking og rúsdrekkanýtslu eiga at vera sett í verk. - REHABILITERING – SYSTEMATISK, ÚTGREINANDI OG TVØRGANGANDI REHABILITERING
Skotið verður upp, at arbeitt framhaldandi verður við at verkseta rehabilitering sum hugsunarhátt í Føroyum. Avgerandi er at fáa samskipað rehabiliteringina betur tvørturum Sjúkrahúsverk, Almannaverk og kommunala geiran, so at borgarar ikki detta niðurímillum ymsu geirarnar, men fáa eitt samanhangandi rehabiliteringstilboð.
Visjón 2015 – Mál og vegir
Innleiðandi í Visjón 2015 stóð skrivað, sum fylgjandi:
“Visjónin er, at Føroyar í 2015 verða millum bestu lond at virka og liva í. Vit ynskja, at Føroyar skulu verða samfelag við sterkum búskapi, har arbeiði er til allar hendur, og har dygdargóðar sosialar skipanir tryggja øllum eitt virðiligt lív. Skulu vit røkka hesum máli, er neyðugt við greiðum og framsóknum ætlanum”
Almannaverkið skal mótvirka polariseringar- og marginaliseringartrupulleikum, ið standast av samfelagsskipanini, og sum vísa seg sum sosialur ójavni, soleiðis at einstaklingar og bólkar verða útihýst frá at virka í samfelagslívinum. Fólk við førleikatarni skulu verða tryggjaðar umstøður, so at teir kunnu hava eitt sjálvstøðugt og innihaldsríkt lív á jøvnum føti við aðrar borgarar. Almannaverkið skal stuðla fólki við skerdum førleika ella skerdum uppihaldsmøguleikum.
Visjón 2015, s. 222
Fíggjarligur stuðul til viðgerð, uppvenjing og viðlíkahaldsvenjing til vaksin og børn, ið bera brek ella hava varandi sjúku, eigur at vera umlagdur frá einstaklingastuðli til skipað viðgerðartilboð á verandi stovnum ella á øðrum viðgerðarstøðum, sum tað almenna stovnar ella ger sáttmála við.
Visjón 2015, s. 224
Síðan er seinast dagførd tann 20. desember 2022.