Útbúgving, starv og pensjón
Tá tú hevur fingið staðfest gikt, eigur tú møguliga at umhugsa hvørja útbúgvingar- og starvsleið, tú velur at taka. Tað eru ikki øll størv, sum eru væl egnaði til eitt lív við pínu og troyttleika, og tí er ráðiligt at leita sær eftir einari starvs- og útbúgvingarleið, sum hóskar seg til tær avbjóðingar, sum giktin gevur.
Um tú hevur tikið eina útbúgving, men ikki metir, at tú megnar at brúka útbúgvingina orsaka av sjúku, eru møguleikar fyri eftirútbúgving, at fáa starvið tillagað v.m.
Legg til merkis, at síðan seinast er dagførd tann 13. oktober 2022, og tískil kunnu ávísar broytingar verða við teimum tilboðum, sum her eru lýst. Síðan skal tí einans skiljast sum vegleiðandi.
Útbúgving
Um tú ikki ert farin undir útbúgving, men hevur ætlanir um tað, vil Giktafelagið ráða tær til, at hava giktina í huga, tá ið tú velur tína útbúgvingarleið. Alt eftir hvat slag av gikt tú stríðist við, hvussu hetta ávirkar teg og hvørji framtíðarútlitini eru, er ráðiligt at hava hetta í mentu, áðrenn útbúgvingarleiðin verður vald. Til dømis kann tað verða kropsliga krevjandi at velja ávísar útbúgvingar, sum kann verða ein avbjóðing fyri giktsjúklingar, meðan aðrar útbúgvingar kunnu leiða til størv á kontóri, har nógv tíð fer við at sita stillur og arbeiða, sum eisini kann verða avbjóðandi.
Um tú ivast í hvør útbúgvingarleið er best fyri teg, kanst tú ráðføra teg hjá tínum lækna. Tú kanst eisini venda tær til Vegleiðingarstovuna fyri vegleiðing við útgangsstøði í tínum tørvi.
Longu undir útbúgving?
Á føroysku útbúgvingarstovnunum ber í ein ávísan mun til at skipa undirvísingina eftir tørvinum hjá tí einstaka. Fyri giktsjúk ber í summum førum til at fáa longda royndar- og/ella fyrireikingartíð til próvtøkur og royndir.
Um tú ert lesandi á einum føroyskum útbúgvingarstovni, kanst tú venda tær til lestrarvegleiðingina á tínum stovni, fyri at hoyra um tíni rættindir sum lesandi á tínari útbúgving. Eisini kanst tú venda tær til Vegleiðingarstovuna fyri nærri kunning.
Fyritíðarpensjón
Um tú hevur staðfest hálvt arbeiðsføri ella minni, hevur tú rætt til fyritíðarpensjón. Fyritíðarpensjónin er býtt upp í trý stig, hægsta, miðal og lægsta.
- Lægsta stig: ætlað teimum, sum arbeiða eftir førimuni
- Miðal stig: ætlað teimum, sum hava fingið staðfest 1/3 arbeiðsføri
- Hægsta stig: ætlað teimum, sum hava fingið staðfest at tey onki ella lítið og onki arbeiðsføri hava
Arbeiði fyri fyritíðarpensionistar
Um tú fært fyritíðarpensjón, ber til at koma í arbeiði hjá Dugna, har ein hóskandi arbeiðsdagur verður skipaður útfrá orku og førleikum. Dugni hevur skipaði arbeiðstilboð á Kambsdali, í Klaksvík og á Hjalla.